776. O największym w przedwojennej Polsce ośrodku kamieniarki ludowej w nieistniejącej wsi Brusno Stare - dr Olga Solarz

Wszechnica.org.pl - Historia

Dr Olga Solarz ze Stowarzyszenia Magurycz opowiada o odkrywaniu historii nieistniejącej już wsi Brusno, słynącej z kamieniarstwa. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej". Bóbrka, 11-12 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/przywracanie-pamieci-w-najwiekszym-w-przedwojennej-polsce-osrodku-kamieniarki-ludowej-w-nieistniejacej-wsi-brusno-stare/ Ośrodek kamieniarski w Bruśnie obejmował nieistniejącą już dziś wieś Stare Brusno, która spalona została 21 września 1945 r. Część mieszkańców wysiedlono do ZSRR, a pozostałą część w 1947 r. podczas akcji "Wisła". Obecnie teren dawnej wsi porastają lasy i pola. W lesie znajduje się także stary bruśnieński cmentarz oraz miejsce po cerkwi. W przedwojennej Polsce Brusno było największym ośrodkiem kamieniarkskim w Polsce. Piękne dzieła bruśnieńkich kamieniarzy podziwiać można na starym cmentarzu (który niestety coraz częściej pada ofiarą rabunku).

Olga Solarz ze Stowarzyszenia Magurycz przez wiele miesięcy badała i dociekała powojennych losów kamieniarzy z Brusna ale także przedwojennych historii ich rodzin. Odnalazła liczne archiwalne, nigdy nigdzie nie publikowane fotografie, wspomnienia kamieniarzy i ich rodzin, a nawet unikatowe szkice nagrobków czynione ich rękoma. W styczniu tego roku nakładem Stowarzyszenia Magurycz powstała publikacja „Brusno – (nie)istnienie w kamieniu”. Spis treści: Olga Solarz – „Losy wykute w kamieniach. Historie niektórych rodzin kamieniarskich ze Starego i Nowego Brusna”; Filip Modrzejewski – „Wiejskie cmentarze, podobne litery, galernicy cyrylicy”; Damian Nowak – „Hier ruht in Gott. Cmentarze osadników józefińskich na Lubaczowszczyźnie”; Mariusz Koper – „Inskrypcje nagrobne na cmentarzach greckokatolickich ziemi tomaszowskiej i lubaczowskiej”; Agnieszka Szokaluk-Gorczyca – „Nagrobki bruśnieńskie na terenie byłego zaboru rosyjskiego”; Szymon Modrzejewski – „Rzut oka na upamiętnienia roku 1848 na Roztoczu Wschodnim i w innych rejonach Galicji + fotografie (z opisem) 27 upamiętnień z Galicji (w tym 18 z Roztocza)”. Najważniejszy jest artykuł pierwszy – w nim zdjęcia kamieniarzy ze Starego Brusna, także przy pracy z lat 30. ale i 70. (sic!) XX w., zdjęcie cerkwi, zdjęcia szkiców nagrobków autorstwa Iwana Kuznewycza. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #brusno #kamieniarstwo #wieś #polskawieś #historia #magurycz #dziedzictwo #podkarpacie