Genç Hackerların Kurduğu Başarılı Start-Up'lar: Bir Yaz Hikayesi (What I Did this Summer)

Yiğit Konur'un Okuma Listesi

"Paul Graham'ın 2005’de yazdığı bu makale, ilk Yaz Kurucular Programı'nın sonuçlarını anlatıyor. Genç ve enerjik hackerların başarılı şirketler kurabileceği hipotezini test ettiği bu programda, 8 startup'tan 3 ya da 4'ünün başarılı olacağını tahmin ediyor. Graham, kurucuların genellikle idealist gençler olduğunu ve zengin olmayı arzuladıklarını, ancak bunu dünyayı değiştirerek yapmak istediklerini belirtiyor. Bu da onları daha etkili kurucular yapar. Ayrıca, genç girişimcilerin rakiplerinden korkma eğiliminde olduklarını, ancak rakiplerin genellikle göründüğünden daha tehlikeli olmadıklarını ifade ediyor.

---

# Genç Hackerların Kurduğu Başarılı Start-Up'lar: Bir Yaz Hikayesi (What I Did this Summer)

Ekim 2005

Bu tarih, bizim için oldukça önemli bir dönüm noktası. İlk Yaz Kurucular Programı'nı tamamladık ve sonuçlar gerçekten de beklediğimizden daha iyi çıktı. Genellikle, bir startup'ın başarılı olma olasılığı sadece %10'dur. Ama bizim desteklediğimiz sekiz startup'tan üç veya dört tanesinin başarılı olma ihtimali oldukça yüksek görünüyor.

Daha fazla yatırıma ihtiyaç duyan startup'ların hepsi ya yatırım turunu tamamladı ya da yakında tamamlayacak. Hatta iki tanesi, düşük tekliflerle gelen satın alma önerilerini bile reddetti. Bu, onların kendi potansiyellerine olan inançlarının bir göstergesi.

Yaz sonunda, sekiz girişimden sadece birinin umut vaat etmesi bile bize yeterdi. Ama şimdi durum ne olacak? Bu yaz başvuranlar arasında özellikle başarılı olanlar mı vardı, yoksa bir anormallik mi var? Bu konuda endişeliyiz, ama belirgin bir sebep bulmakta zorlanıyoruz. Belki de kışın gelmesiyle birlikte, neler olduğunu daha iyi anlayabiliriz.

Tüm yaz boyunca sürprizlerle dolu bir dönem yaşadık. En güzeli, üzerinde çalıştığımız hipotezin doğru çıkması oldu. Genç ve yetenekli yazılımcılar, gerçekten de başarılı şirketler kurabiliyorlar. Bu durum, hem umut verici bir durum hem de tamamen bu fikir üzerine kurulu olan Y Combinator'ın başarısını kanıtlıyor.

**Yaş**

Daha kesin bir dille ifade etmek gerekirse, başarılı bir start-up'ta başarının genellikle ne kadar akıllı ve enerjik olduğunuza bağlı olduğu, yaşınızın veya iş deneyiminizin çok az önem taşıdığı düşünülüyordu. Şimdiye kadar elde ettiğimiz sonuçlar da bu düşünceyi destekliyor. 2005 yazında kurulan şirketlerin kurucuları 18-28 yaş aralığındaydı (ortalama 23) ve yaşları ile ne kadar başarılı oldukları arasında bir bağlantı bulunmamaktadır.

Bu durum aslında hiç de şaşırtıcı değil. Bill Gates ve Michael Dell, ünleri onları sardığında henüz 19 yaşındaydılar. Genç girişimciler yeni bir olgu değil; bu trend, bilgisayarlar üniversite öğrencilerinin bütçesine uydugu anda başladı.

Bir diğer düşüncemiz de, bir startup'ı çoğu insanın tahmin ettiğinden daha az parayla kurmanın mümkün olduğuydu. Başka yatırımcılar duyduklarında şaşırdılar, çünkü en fazla 20.000 dolar verdiğimiz bir girişim oldu. Ancak biz, bu kadar az bir bütçeyle başlamanın mümkün olduğunu Viaweb'i sadece 10.000 dolarla kurarak kanıtlamıştık.

Bu yaz tam da bunu gösterdi. Üç aylık bir finansman, ikinci vitese geçmek için yeterli oluyor. On hafta sonra potansiyel yatırımcılar için bir demo günü düzenledik ve sekiz gruptan yedisi o zamana kadar bir prototip hazırlamıştı. Reddit ise zaten faaliyetlerine başlamıştı ve canlı sitelerini göstermek için bir demo yapabildiler.

SFP startup'larını inceleyen bir araştırmacı, bu şirketlerin hepsinin inanılmaz derecede çok çalıştığını tespit etti. Bu yaş grupları genellikle tembel olarak görülür. Ama bence bazı durumlarda problem, iş isteğinin olmaması değil, sunulan işlerin cazip olmaması.

SFP'nin deneyimi, motive olmuş insanlara gerçek iş yaptırırsanız, yaşı ne olursa olsun sıkı çalıştığını gösteriyor. Kuruculardan biri şöyle demişti: ""Bir startup'ın hayatınızı nasıl yuttuğunu okumuştum, ama bunu kendim yaşayana kadar ne demek olduğunu tam anlamamıştım.""

Eğer bir patron olsaydım ve insanları bu kadar sıkı çalıştırıyorsam, kendimi suçlu hissederdim. Ancak biz bu insanların patronu değiliz. Onlar kendi projeleri üzerinde çalışıyorlar. Ve onları bu kadar yoğun çalışmaya iten biz değil, rakipleri. İyi sporcular gibi, onlar koçları onlara bağırdığı için değil, kazanmak istedikleri için yoğun bir şekilde çalışıyorlar.

Patronlara göre daha az yetkimiz var ve yine de kurucular, çalışanlardan daha çok çalışıyor. Bu durum herkes için kazan-kazan gibi görünüyor. Tek talihsizlik, ortalama olarak sadece kazancın %5-7'sini elde ediyor olmamız. İşveren neredeyse tüm kazancı kapıyor. (Ama hedefimiz, bu %5-7'nin çok daha büyük bir rakamın parçası olmasını sağlamak.)

Sadece çok çalışmalarının yanı sıra, tüm grupların olağanüstü derecede sorumlu olduklarını fark ettik. Verilen bir sözü tutmamaları veya bir randevuya geç kalmalarına dair bir örnek bile aklıma gelmiyor. İşte bu da dünyanın henüz dersini çıkarması gereken bir başka konu.Bir girişimcinin hikayesine kulak verelim. Bu girişimci, büyük bir cep telefonu operatöründeki yöneticilerle bir toplantı ayarlamak için en zorlu sürecin, yaşının küçük olması nedeniyle bir araba kiralama şirketini ikna etmek olduğunu keşfetti.

Bu durum, aslında genç girişimcilerin karşılaştığı birçok zorluğun sadece bir örneği. Bence buradaki sorun, bu yaş grubundaki insanların tembelmiş gibi görünmeleriyle aynı. Çünkü onlara verilen işler genellikle anlamsız olduğu için, tembelmiş gibi görünüyorlar ve hiçbir yetki verilmediği için de sorumsuzca davranıyorlar. En azından bazıları bu şekilde.

Ancak, şimdiye kadar sadece yirmi kadar kişiyle çalışma fırsatımız oldu, ancak şu ana kadar gördüğümüz kadarıyla, yirmili yaşlarının başındaki insanlara kendi patronları olma fırsatı verirseniz, bu duruma hızla uyum sağlıyorlar.

**Morale**

Yaz dönemi girişimcileri genelde oldukça idealist oluyorlar. Aynı zamanda zengin olma hedefleri de büyük. Bu iki özellik bir arada olduğunda biraz çelişkili gibi görünebilir, ancak aslında değiller. Bu girişimciler zengin olmayı istiyorlar, evet, ancak bunu dünyayı değiştirerek başarmak istiyorlar. Hisse senetlerinde spekülasyon yaparak para kazanma fikrine pek sıcak bakmazlar (sekiz girişimden yedisi için bu durum geçerli). Onların amacı, insanların gerçekten kullanabileceği bir şeyler yaratmak.

Bence bu onları kurucu olarak daha etkili yapıyor. İnsanlar para için ne kadar çok çalışırsa çalışsınlar, bir amaç uğruna çok daha fazla çaba sarf ediyorlar. Ve bir startup'ın başarısı büyük ölçüde motivasyona bağlı olduğu için, ortaya çıkan paradoksal sonuç şu oluyor: en çok parayı kazananlar genellikle sadece parayı hedef olarak görmeyenler oluyor.

Kiko'nun kurucuları, Ajax tabanlı bir takvim üzerinde çalışıyorlar. Tabii ki zengin olmak istiyorlar ama bu tek hedefleri olsaydı, tasarıma bu kadar önem vermezlerdi. Sadece bakarak bile bunu anlayabilirsiniz.

Bu yazına kadar hiç düşünmemiştim ama belki de hackerlar tarafından yönetilen startup'ların, MBA'li kişiler tarafından yönetilenlere göre neden daha başarılı olduğunu açıklayan bir başka neden de budur. Belki de sadece hackerların teknolojiyi daha iyi anlamaları değil, daha güçlü bir motivasyona sahip olmalarıdır. Daha önce de belirttiğim gibi, Microsoft yanıltıcı bir örnektir. Ortalama kurumsal kültürleri sadece tekel olan şirketler için işe yarar. Google, daha iyi bir örnek teşkil eder.

Bu büyük okyanusta yaz dönemi girişimcileri aslında köpekbalıkları gibi, bu yüzden çoğunun rakiplerinden bu kadar korktuğunu gördüğümüzde oldukça şaşırdık. Ancak, şimdi düşündüğümde, biz Viaweb'i kurduğumuzda da aynı derecede korkmuştuk. İlk yıl boyunca, bir rakibimiz olduğunu öğrendiğimizde ilk tepkimiz hep ""işte sonumuz geldi"" olmuştu. Tıpkı bir hipokondriyakın, semptomlarını abartıp kendini ölümcül bir hastalığa yakalandığına ikna etmesi gibi, rakiplere alışık olmayan bir girişimci de onları devasa bir tehdit olarak görür. Rakipleri canavar gibi a...