O tematach rozmaitych garść uwag końcowych. Bibliografia: 1. A. Bocheński, "Dzieje głupoty w Polsce. Pamflety dziejopisarskie", Warszawa 1947; 2. S. Cat-Mackiewicz, "Stanisław August", Kraków 2009 (rozdział 10: "Rejtan i Poniatowski"); 3. R. Dmowski, "Myśli nowoczesnego Polaka", cbnm.pl 4. W. Jurasz, "Wojny (chyba) nie będzie" - wywiad M. Sutowskie…

O tym, co w sumie mogłoby pójść inaczej. Bibliografia: 1. B. Chmielowski, "Nowe Ateny albo Akademia wszelkiej scjencji pełna, na różne tytuły jak na classes podzielona, mądrym dla memoryału, idiotom dla nauki, politykom dla praktyki, melancholikom dla rozrywki erygowana [...]", (rozdział 29: "O Polskim królestwie"), dostęp: https://literat.ug.edu.p…

O "Finis Poloniae". Bibliografia (bez podziału na części): 1. M. Brandys, "Generał Arbuz", Warszawa 1988 (rozdział 1, "Od autorytetu do autorytetu"); 2. W. Kępka-Mariański, "Insurekcja Warszawska 1794", Warszawa 2012; 3. A. Zahorski, "Powstanie kościuszkowskie 1794" [w:] "Trzy powstania narodowe", Warszawa 1994; 4. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski"…

O tym, jak się przyjął uniwersał połaniecki, o bitwie pod Szczekocinami i o déjà vu Fryderyka Wilhelma II. Bibliografia (bez podziału na części): 1. M. Brandys, "Generał Arbuz", Warszawa 1988 (rozdział 1, "Od autorytetu do autorytetu"); 2. W. Kępka-Mariański, "Insurekcja Warszawska 1794", Warszawa 2012; 3. A. Zahorski, "Powstanie kościuszkowskie 17…

O tym, czy Kościuszko wywołał powstanie kościuszkowskie i jak się w ogóle zapatrywał na taki koncept, o bitwie pod Racławicami i o dwóch insurekcjach w dwóch stolicach. Bibliografia (bez podziału na części): 1. M. Brandys, "Generał Arbuz", Warszawa 1988 (rozdział 1, "Od autorytetu do autorytetu"); 2. W. Kępka-Mariański, "Insurekcja Warszawska 1794"…

O tym, jak skonfederowany naród zjechał się dopełniać rozbiorowych formalności i jak się od tychże formalności wszelkimi sposobami próbował wykręcać. Bibliografia: 1. Ł. Kądziela, "Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792-1793", Warszawa 1993 (rozdziały 1-3); 2. Ł. Kądziela, "Od konstytucji do insurekcji. Studia nad…

O tym, jak Piotr Tepper nie dostał w Berlinie kredytu. Bibliografia: 1. M. Bąk, "Upadek banków warszawskich w 1793 roku", "Mówią Wieki" 11/2019; 2. T. Fleming, "Wall Street’s First Collapse", "American Heritage", 6/2008; 3. R. G. Hawtrey, "The Collapse of the French Assignats", "The Economic Journal" 28/1918; 4. Ł. Kądziela, "Między zdradą a służbą…

O ostatnim wielkim przedsięwzięciu Gustawa III oraz o niemniej wielkich projektach paryskiej żyrondy i polskich emigrantów. Bibliografia: 1. Z. Anusik, M. Karkocha, "Zamach na życie króla Szwecji Gustawa III w świetle polskojęzycznej prasy warszawskiej z 1792 roku", Przegląd Nauk Historycznych 2/2019; 2. W. Kępka-Mariański, "Insurekcja Warszawska 1…

O dwóch inwazjach wojskowych Fryderyka Wilhelma. Bibliografia 1. B. Borucki, "Valmy 1792", Warszawa 1990 (rozdziały 1-20); 2. V.I. Lenin, "Advice of an Onlooker", Lenin Internet Archive; 3. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdziały: 11.4-11.5; 12.4-12.5; 13-18); 4. J. Łojek, "Dzieje zdrajcy", Katowice 1988 (rozdziały 7-11); 5. W. …

O tym, co wyszło z sojuszu pruskiego, o pomyśle wymigania się rozbiorów ofertą następstwa tronu dla Konstantego i o perspektywach dalszego oporu. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze Polsko-Pruskie", Lwów 1918 (rozdział 4: "Zerwanie"); 2. A. Bocheński, "Dzieje głupoty w Polsce", Warszawa 1947 (rozdział 16: "Tokarz"); 3. J. David Singer, "The …

O tym, jak naród dawał odpór najeźdźcy. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Książę Józef Poniatowski", Warszawa 1974 (rozdział 2.2., "Kampania ukrainna - Odwrót - Raport z Lubaru - Bitwa pod Zieleńcami"); 2. P. Derdej, "Zieleńce - Mir - Dubienka 1792", Warszawa 2008 (rozdziały 5 i 6); 3. J. Kitowicz, "Pamiętniki czyli Historia polska", Warszawa 1971 (r…

O tym, jak trzymiesięczny europejski pokój dobiegł końca i jak dwaj niedoszli polscy monarchowie zbierali wojska nad granicami. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze Polsko-Pruskie", Lwów 1918 (rozdział 4: "Zerwanie"); 2. P. Chastain Howe, "Foreign Policy and the French Revolution: Charles‐François Dumouriez, Pierre LeBrun, and the Belgian Pla…

O tym, jak klucznik pojął mistrza, ręką zakrył lica. I o przetasowaniach na dworze petersburskim. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze Polsko-Pruskie", Lwów 1918 (rozdział 4: "Zerwanie"); 2. J. Holland Rose, "William Pitt and National Revival", Londyn 1915 (rozdziały 26 i 27); 3. R.H. Lord "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdziały: 11.…

O tym, jak niezwykle potrafią się ułożyć losy jednostek, na przykładzie p. Zofii Glavani (za biografią pióra J. Łojka). Bibliografia: 1. J. Łojek, "Dzieje pięknej Bitynki", Szczecin 1988 (rozdziały 1-3); 2. S.S. Montefiore, "Potiomkin. Książę książąt", Warszawa 2006 (rozdział 31: "Piękna Bitynka"); 3. A. Storozynski, "Kościuszko. Książę chłopów", W…

O tym, jak naród świętował konstytucyę i jak dochodził do konkluzji, że przydałyby się jeszcze ze dwie. Bibliografia: 1. J. Bardach, B. Leśnodorski, M. Pietrzak, "Historia ustroju i prawa polskiego", Warszawa 2001 (rozdział 7.8.B "Ustrój polityczny"); 2. B. Leśnodorski, "Ojczyznę moją wszelkimi sposobami ratować" [w:] "Konstytucja 3 Maja 1791", War…

O tym, jak cesarz pan balansował pomiędzy dwiema rewolucjami. Bibliografia: 1. Z. Anusik, "Gustaw III w obozie kontrrewolucji. Stanowisko dworu sztokholmskiego wobec sytuacji we Francji po nieudanej ucieczce Ludwika XVI z Paryża w czerwcu 1791 r.", Przegląd Nauk Historycznych nr 1(3)/2003; 2. Sz. Askenazy, "Przymierze Polsko-Pruskie", Warszawa 1918…

O tym, co to była i skąd się wzięła masoneria oraz o jej roli w opisywanych wydarzeniach. Bibliografia: 1. A. Doboszyński, "Konstytucja 3 maja a masoneria", „Prosto z Mostu” nr 31(252)/1939, 30.07.1939 r. 2. L. Hass, "Sekta farmazonii Warszawskiej. Pierwsze stulecie wolnomularstwa w Warszawie (1721-1821)", Warszawa 1980 (rozdziały 1-4); 3. S. Macki…

O tym, czy konstytucja trzeciego maja była legalna, czy faktycznie była pierwszą nowożytną europejską konstytucją i na czym właściwie polegała opieka prawa i rządu nad polskim ludem. Bibliografia: 1. J. Bardach i in., "Historia ustroju i prawa polskiego", Warszawa 2001 (rozdziały 7.4-7.7); 2. M. Brandys, "Nieznany książę Poniatowski", Warszawa 1960…

O tym, jak naród zakrzyknął "vivat trzeci maj!", o Rejtanie 2.0 i o problemach rodzinnych marszałka Sapiehy. Bibliografia: 1. P. Borecki, "Historia pewnej świątyni - historią pewnych idei", Ars Regia 12/19. 2. W. Kalinka, "Sejm czteroletni", Warszawa 1991 (rozdział 6.2. "Zamach stanu"); 3. E. Rostworowski, "Ostatni król Rzeczypospolitej", Warszawa …

O tym, jak dalsze dzieje Rzeczpospolitej rozstrzygały się na miesiąc przed majowym przewrotem, przy czynnym udziale Charlesa Foxa i Edmunda Burke'a. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Warszawa 1918 (rozdział 4: "Zerwanie"); 2. R. Holland Rose, "William Pitt and National Revival", Londyn 1915 (rodział 26: "Pitt and Catharine…

O tym, jak w Warszawie, Londynie i Berlinie zapadały decyzje brzemienne w skutkach. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Warszawa 1918 (rozdział 4: "Zerwanie"); 2. J Holland Rose, "William Pitt and National Revival", Londyn 1915 (rozdział 26: "Pitt and Catharine II"); 3. W. Kalinka, "Sejm czteroletni", Warszawa 1991 (rozdział…

O tym, kto ostrzył zęby na polską koronę, o rezultacie nowych sejmików i o tym, jak Ignacemu Potockiemu coś się popsuło i nie było go słychać. Bibliografia: 1. M. Brandys, "Nieznany książę Poniatowski", Warszawa 1960 (rozdział 10 "Zjazd w Kaniowie"); 2. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdziały 3.4.107-108, 4.4.140) i Warszawa 1991 (rozd…

O tym, jak się dzieje sejmu wpisywały w europejską geopolitykę i o wojnie krymskiej AD 1791. 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Warszawa 1918 (rozdział 4 "Zerwanie); 2. J. Holland Rose, "William Pitt and National Revival", Londyn 1915 (rozdział 26 "Pitt and Catharine II"); 3. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdziały 4.3.133-1…

O tym, jak toczyły się rozpoczęte ostatnio rewolucje oraz o możliwym spotkaniu Don Juana z kapitanem Rykowem. Bibliografia: 1. G.G. Byron, "Don Juan", Warszawa 1959, tłum. E Porębowicz (pieśń siódma i pieśń ósma). 2. J. Holland Rose, "William Pitt and National Revival", Londyn 1915 (rozdział 26. "Pitt and Catharine II"); 3. W. Kalinka, "Sejm Cztero…

O tym, jak dyplomacja Rzeczypospolitej grała na kilku fortepianach. Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdział 4.3. "Wojna szwedzka - układy o alians z Turcyą i ze Szwecyą"); 2. wiki: "Lars von Engeström" [pl]; "Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego" [pl]; "Wawrzyniec Benzelstjerna Engeström" [pl].…

O tym, jak sejm zbierał podatki na wojsko, regulował sprawy ustrojowe i zabezpieczał handel na Wiśle. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Lwów 1918 (rozdział 3. "Rozkład"); 2. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdział 8. "Katarzyna constans invicta"); 3. J. Łojek, "Geneza i obalenie Konstytucji 3 Maja", Lubl…

O tym, jak chwilę po rezygnacji z europejskiej wojny o Galicję, monarchowie zabrali się za europejską wojnę o cieśninę na Pacyfiku. Bibliografia: 1. J. Holland Rose, "William Pitt and National Revival", Londyn 1915 (rozdział 25: "The Dispute with Spain"); 1. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdziały 7.3 i 8.2); 3. wiki: "Falkland …

O tym, jak doszło do największej bitwy morskiej na Bałtyku, kto wygrał, kto przegrał, a kto trafił do Pana Tadeusza. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Lwów 1918 (rozdział 3: "Rozkład"); 2. J. Holland Rose, "William Pitt and National Revival", Londyn 1915 (rozdział 23: "Partition or pacification"); 3. W. Kalinka, "Sejm czte…

O tym, jak Fryderyk Wilhelm II starł się z Leopoldem II i co z tego wynikło dla Rzpltej. Z gościnnym udziałem Goethego i Bismarcka. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Lwów 1918 (rozdział 3: "Rozkład"); 2. O. von Bismarck, "Bismarck, the man and the statesman; being the reflections and reminiscences of Otto, Prince von Bisma…

O tym, jak Leopold II przejął stery w cesarstwie i o tym jak cztery narody szykowały się do wojny, a dwa kolejne do powstania. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Lwów 1918 (rozdział 3: "Rozkład"); 2. A Jezierski, C. Leszczyńska, "Historia gospodarcza Polski", Warszawa 2003 (rozdział 4.1.:"Zabór austriacki"); 3. W. Kalinka, …

O tym, jak to sejm skonfederowany wybierał strony w nadchodzącej wojnie. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Lwów 1918 (rozdziały 1-2); 2. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdział 4.1: "Traktat przymierza z d. 29 marca"); 3. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdział 6: "Przymierze polsko-pruskie")…

O tym, co począć z królem omotanym najpospolitszą szarlataneryją, o deklaracji praw szlachcica oraz o żonie niegodnej, a matce jako-takiej. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Lwów 1918 (rozdział 2: "Geneza"); 2. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdział 3.4: "Przygotowania do przymierza z Prusami"); 3. R.H. Lord, …

O tym, o co właściwie chodziło z tą czarną procesją i dlaczego mieszczaństwu się na spacery zebrało akurat teraz. Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdziały 3.3-3.4); 2. Z. Zielińska, "Ostatnie lata Pierwszej Rzeczypospolitej", Warszawa 1986 (rozdział 3: "Sejm Czteroletni").…

O tym, jak widmo demokracji zaczęło krążyć po Europie. Bibliografia: 1. M. Paszyn, "Rewolucja brabancka w latach 1789-1790 w świetle relacji Gazety Warszawskiej i Pamiętnika Politycznego i Historycznego", Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, t. 70; 2. J.H. Rose, "William Pitt and National Revival", Londyn 1915 (rozdziały 13 i 22); 3. E. …

O tym, jak to lud Paryża ruszył z posad bryłę świata. Podkast "Revolutins" Mike'a Duncana: http://www.revolutionspodcast.com/ Z uwagi na poboczny charakter tematu, odcinek wyjątkowo oparty raczej na nocnej posiadówie z angielską wiki, niż na bardziej dogłębnych studiach literatury. Bibliografia: 1. E. Rostworowski, "Historia powszechna. Wiek XVIII"…

O tym, jak Selimowi szło odzyskiwanie Krymu, a Katarzynie i Józefowi marsz na Konstantynopol. Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdziały: 3.4.109 i 4.2.131); 2. S.S. Montefiore, "Potiomkin. Książę książąt", Warszawa 2006 (rozdziały 28 i 29); 3. wiki: "Battle of Focșani" [en]; "Battle of Rymnik" [en]; "Souliote War (1789–1…

O tym, jak na scenę krajową wkroczył przyszły naczelnik i w jakich okolicznościach wcześniej tęż scenę opuścił. Bibliografia: 1. J. Besala, "Oj! Żebym to ja mógł dostać taką żonkę!", Pomocnik Historyczny nr 2/2017; 2. Ł. Przybyło, "Nic nie może prześcignąć jego zapału", Pomocnik Historyczny nr 2/2017; 3. A. Storozynski, "Kościuszko. Książę chłopów"…

O tym, skąd się właściwie wziął i co dotychczas porabiał z życiem młodszy królewski bratanek. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Książę Józef Poniatowski". Warszawa 1974 (rozdziały 1.1.-2.1.); 2. M. Brandys, "Nieznany książę Poniatowski", Warszawa 1960 (rozdział 11: "Awantura na sejmie"); 3. A. Sołtys, "Maria Teresa Tyszkiewicz", Poniatoviana, zamek-k…

O tym, dlaczego wymądrzam się o "sejmie czteroletnim", a nie o "sejmie wielkim". Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm czteroletni", Lwów 1881 (rozdział 3.3. "Podatki i wojsko. Ciąg dalszy). 2. Wiki: "Jan Suffczyński" [pl]; "Ludwig von Württemberg" [de]; "Michał Zabiełło" [pl].Par Salus Rei Publicae

O tym, jak to posłowie przystąpili do samoopodatkowania oraz o głośnej debacie hetmana Branickiego z księciem Stanisławem i jej dziedzictwie literackim. Bibliografia: 1. M. Brandys, "Nieznany książę Poniatowski", Warszawa 1960 (rozdział 11: "Awantura na sejmie"); 2. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdział 3.2: "Podatki i wojsko"); 3. K.…

O tym, jak to się kozacka czerń buntowała, kto i z jakim interesem najgorliwiej bunty zwalczał oraz o skutkach całej afery. Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdział 3.1: "Wycofanie wojsk rossyjskich z krajów Rzpltej. Trwogi ukrainne."); 2. Z. Zielińska, "Ostatnie lata Pierwszej Rzeczypospolitej, Warszawa 1986 (rozdział I…

O tym, jak równoległe odzyskiwanie suwerenności szło Szwedom, o świętowaniu Mikołajek na froncie południowym, o uszkach księcia Grigorija Aleksandrowicza i wreszcie o reakcji na obalenie rady. Bibliografia: 1. W Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdziały: 1.6., 2.4., 4.3.); 2. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdział 5.4.: …

O tym, co siedziało w głowach ówczesnych posłów, o życiu uczuciowym pani Lucchesini oraz o fantomowym ciele króla. Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdziały 2.2 i 2.4); 2. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdziały 1.1., 1.2., 5.2.); 3. E. Rostworowski, "Ostatni król Rzeczypospolitej. Geneza i upadek Kon…

O tym, jak to sejm obalił rząd. Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdział 2.4: "Zniesienie Rady Nieustającej. Stanowisko dworów cesarskich wobec sejmu. 1789."); 2. Dyaryusz seymu ordynaryinego pod związkiem Konfederacyi Generalney oboyga narodow w Warszawie rozpoczętego roku 1788 (sesja 52 z 19 I 1789).…

O tym, co porabiały dalej skonfederowane stany do przerwy bożonarodzeniowej oraz o sejmowym modus operandi. Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdziały 2.2-2.3); 2. K. Zbyszewski, "Niemcewicz od przodu i tyłu", Warszawa 1999 (rozdział 33.: "Jeden dzień obrad").Par Salus Rei Publicae

O tym, jak na bieg wydarzeń zareagował ambasador rosyjski, co z tą reakcją zrobił Stanisław August, a co pan markiz Lucchesini i o wojskach na Ukrainie. Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdziały 2.1-2.2); 2. Dyaryusz seymu ordynaryinego pod związkiem Konfederacyi Generalney oboyga narodow w Warszawie rozpoczętego roku 17…

O tym, jak Berlin zapatrywał się na perspektywy polskiej potęgi militarnej i co mógł z tym fantem zrobić. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Lwów 1900 (rozdział 2 "Geneza"); 2. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdział 2.1. "Początki sejmu. Deklaracya pruska. Wojsko wyjęte z pod rządu"); 3. R.H. Lord, "Drugi rozbi…

O tym, jak to naród skonfederowany podniósł liczbę wojska. Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdział 2.1: "Początki Sejmu. Deklaracya pruska. Wojsko wyjęte spod rządu"); 2. Dyaryusz seymu ordynaryinego pod związkiem Konfederacyi Generalney oboyga narodow w Warszawie rozpoczętego roku 1788 (sesja 7 z 20 X 1788).…

O tym, jak - w świetle dotychczasowych wypadków - należałoby ocenić koncepty polityczne króla jegomości. Bibliografia: 1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Warszawa 1918 (rozdział 2: "Geneza"); 2. J. Łojek, "Geneza i obalenie Konstytucji 3 maja", Lublin 1986 (rozdział 1.1.: "Początek wojny rosyjsko-tureckiej 1787-1788"); 3. S. Mackiewicz, …

O tym, jak to obrady sejmowe zaczęto, a zaczęto z wysokiego C. Bibliografia: 1. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Lwów 1881 (rozdział 2.1: "Początki Sejmu. Deklaraya pruska. Wojsko wyjęte spod rządu"); 2. E. Rostworowski, "Ostatni król Rzeczypospolitej. Geneza i upadek Konsystucji 3 maja, Toruń 1966 (rozdział 3: "Bez gwarancji i bez sprzymierzeńca");…